Steeds minder jongeren sporten, clubs kampen met opzeggingen

Twee dagen geleden kopte De Telegraaf "Steeds minder jongeren sporten, clubs kampen met opzeggingen". Sportkoepel NOC*NSF had databureau Kantar onderzoek laten doen naar de drijfveren én drempels voor Nederlanders om te sporten en daaruit blijkt volgens de koepel dat het ’sportgedrag’ aan het veranderen is. Waar in de leeftijd tussen 5 en 12 jaar nog 67 procent van de kinderen in Nederland lid is van een sportclub, neemt dat percentage in de categorie 13-18 jaar af tot 49 procent. Het aantal niet-sportende kinderen stijgt naarmate ze ouder worden juist van 13 naar 25 procent. Vooral in de leeftijd tussen 13 en 18 jaar zeggen veel jongeren hun lidmaatschap bij een sportclub op, omdat ze het lastig vinden om wekelijks op vaste tijden te trainen en wedstrijden te spelen.

NOC-NSF maakt zich dan ook zorgen, want de ambitie van NOC-NSF is om het sportiefste land ter wereld te worden. Vorig jaar stemden de leden in met de Sportagenda 2032, een plan voor de toekomst. Daar is natuurlijk helemaal niets mis mee, want sporten is goed voor je gezondheid en een gezondere samenleving zorgt voor lagere kosten in de gezondheidszorg. Als je kijkt naar de streefdoelen valt er een ding op. Al die sportieve doelen moeten in 2023 leiden tot veel meer Olympische medailles en een hogere waardering voor juist die topsport. Hier komt het konijn uit de hoge hoed. Want opvallend aan het onderzoek liet nu net zien dat de oudere jeugd moeite heeft met die vaste verplichtingen van het trainen en het spelen van die wedstrijden. Waar NOC-NSF streeft naar meer uren trainen, een hoger waarderingscijfer van de sporters, met als doel meer Olympische medailles in 2023 en een hogere waardering voor de topsport, zie je nu een lagere waardering en een uitstroom bij de oudere jeugd. Als je kijkt naar de kritische succesfactoren zie je dat zij een verdere professionalisering als het middel zien om al die doelen te bereiken. 

Recent sprak ik een oude bekende over juist dit onderwerp. Zijn club acteerde niet meer op het hoogste niveau in ons land en zou daar ook niet meer terugkomen. Er bleek een ontwikkeling aan de gang, waarbij aantal daar noodgedwongen afhaken, omdat de sportbond een professionelere competitie wil en de licentie-eis van minimaal 75.000 budget voor een eredivisieteam naar 125.000 heeft opgeschroefd. Eenzelfde professionaliseringsslag werd geslagen op het terrein van opleiding en scholing. Zelfs de vakvereniging van trainers in ons land mochten geen cursussen en scholing meer organiseren, dit was voorbehouden aan de scholingsbureaus waar de bond contracten mee had afgesloten. Alles geheel in lijn met de streefdoelen uit de Sportagenda 2032.  Bijzonder is, bij deze tussenmeting, dat de professionaliseringsslag wel geslagen is, maar dat het met die waardering spaak lijkt te lopen. Ook het doel om van ons land het sportiefste land van de wereld te maken lijkt verder weg dan ooit. Vroeg geleerd is oud gedaan, maar als de oudere jeugd zich niet meer herkent in het aanbod doen wij echt iets verkeerd.   

Winteren

 Na een tip van een goede kennis heb ik het boek Winteren, van Katherine May, gekocht. Een boek over, de titel zegt het al, over de winter, maar veel meer nog een boek over ons, over de mens en hoe wij rampspoed van ons af duwen. Een boek over het waanidee dat vooruitgang een liniair proces is, dat het altijd beter moet gaan, dat wij altijd moeten streven naar meer. May houdt ons voor dat ons leven veel meer een cylisch proces is. Een proces van gaan, gas terug nemen, rusten en weer gaan, om het simpel te houden. Net als eekhoorns, druk zijn met het aanleggen van een wintervoorraad en om het dan in de winter rustig erg aan te doen. Wij mensen zijn het hele jaar druk, stil stand is achteruit gang, hoor je dan ook regelmatig. Wij hebben afgeleerd om een pas op de plaats te maken, om even afstand te nemen van alles om ons heen. 

Over afleren gesproken. In onze drang naar verder, naar meer hebben wij veel afgeleerd. Vooruitgang komt met gebreken. Na de tzunamie in 2004 bleek dat veel mensen in de kustgebieden waren omgekomen. Bij het ontbreken van een tzunamie waarschuwingssysteem, waren veel mensen te laat gevlucht. De dieren hadden dit beter voor elkaar. Zij hebben een soort intern waarschuwingssysteem, een soort collectief geheugen, dat maakte dat zij adequaat handelen op basis van signalen die zij opvangen. Waar wij denken dat wij vooruit gaan, zouden wij ons af moeten vragen of er geen sprake is van degeneratie. Wij kloppen ons zelf vaak op de borst. Kijk ons eens, maar is dat ook terecht? Zijn wij niet gewoon steeds meer egoistische solisten  geworden, die in de loop der tijd van alles hebben afgeleerd en zijn vergeten? 

Katherine May maakt in haar boek enkele malen de vergelijking met de dierenwereld.Zo maakte zij ook de vergelijking met een bijenvolk. Een bijenvolk als organisme, losse onderdelen die tot in perfectie samenleven en samenwerken. Wij het lezen van deze vergelijking moest ik terugdenken aan een verhaal dat ik zelf jaren geleden heb geschreven, waarmee ik in België zelfs een prijs heb gewonnen. In dat verhaal maakte ik de vergelijking tussen het menselijk lichaam en Europa. Ons lichaam is ook een samenspel van nauw samenwerkende organen, die op hun beurt weer bestaan uit cellen. Elke cel heeft een kern met daaromheen een celwand. Een ongebreidelde groei van de cel, leidt tot problemen met de celwand. Net als bij een fietsband die je, tijdens het plakken van je band, veel te hard oppomt, dan wordt de buitenwand dun, met alle gevolgen van dien. In mijn verhaal over de celdeling, een pleidooi om oog te hebben voor de celwand, die overigens doorlaatbaar is, maar ook voor de celkern. In het verhaal ook een metafoor over een kampvuur en het feit dat mensen die direct om het vuur zitten zich het best warm hebben, terwijl de mensen die achteraan zitten, de warmte minder voelen en het kampvuur soms in het geheel niet meer kunnen zien. De metafoor vertaalt naar Europa, de boer in Roemenië zullen veel minder de voordelen van een verenigd Europa ervaren dan de mensen die dichter bij de kern zitten. In de metafoor van het bijenvolk zien wij nog iets anders, namelijk de rol van de koningin. Het bijzondere aan het bijenvolk is dat bijen allemaal een eigen taak hebben maar niet te beroerd zijn om taken over te nemen. De bijen die buiten de kast gaan, zijn ook het beste beveiligd em hoe ouder de bij, hoe beter beveiligd. Ik wist dit niet, maar als de prik van een bij enorm veel pijn doet, weet je zeker dat het een oude, ervaren bij is. Toch is een bijenvolk niets menselijks vreemd. Want, in belang van het grotere, kan een oude, zwakke bij verstoten worden. Als ze niet meer nuttig zijn, dan wordt de bij gewoon de toegang tot de bijenkast ontzegd. 

Je zou het kunnen vergelijking met wat de Nazi's deden in de  Tweede Wereldoorlog, gehandicapten en, zoals zij dat noemde, de associale, werden in concentratiekampen gestopt. Ook nu zien wij, als de oplossing om de samenleving open te houden, het wegstoppen van de kwestbaren in de samenleving. May roept dan ook op om geen bij te zijn. Mensen hebben het vermogen om met teleurstellingen om te gaan, er weer bovenop te komen, om beloning uit te stellen. Onze samenleving is oneindig complexer, met alle mogelijkheden en onmogelijkheden, hebben wij oneindig veel keuzes. Wij moeten het alleen zien en nog doen. 

Gezond verstand bestaat niet

Kort geleden weer eens een persconferentie van onze premier en de minister van Volksgezondheid. De ziekenhuizen kunnen de toestroom van Coronapatiënten niet meer aan. De IC lopen weer vol en de reguliere zorg wordt in sommige regio's al weer afgeschaald. Let vooral even op, je zal maar kanker hebben, geopereerd moeten worden en de dokter moet je vertellen dat het nu even niet kan. 

Mij stond de voorlaatste persconferentie nog vers in het geheugen. Alle maatregelen werden los gelaten. Hij benoemde wel dat wij er nog niet waren. Hij deed een beroep op onze gezonde verstand. Dat laatste kregen wij al niet meer mee. De kantoren liepen weer vol, de klaslokalen waren weer ouderwets een bijenkorf van enthousiaste leerlingen en onderwijzers, de treinen zaten weer vol en op de snelweg werd het ene filerecord na het andere gebroken.

In tussen zijn wij nog niet eens zo veel verder en zijn de mondkapjes weer verplicht, worden wij weer geacht anderhalve meter afstand te houden, geen handen te schudden, in de elleboog te hoesten en thuis te werken, tenminste 50% van je dienstverband.

Onze minister van Volksgezondheid benoemde dat er diverse groepen zijn in de samenleving. Zo zal er altijd een groep blijven die het bestaan van het Coronavirus ontkennen en die zich niet laten vaccineren en die zich niet zullen houden aan de afgekondigde maatregelen. Er bestaat ook een groep die wel degelijk de risico's van het virus erkennen maar die zich niet willen laten vaccineren. Deze groep is ook weer niet homogeen, maar valt uit verschillende subgroepen uit een. Zo zijn er mensen die vaccinatie weigeren vanuit religieuze gronden. God heeft dit virus nu eenmaal gewild. Zij willen niet het vaccin maar verwachten wel dat ze opgenomen worden in het ziekenhuis mochten ze echt ernstig ziek worden. Je hebt ook mensen die zich zorgen maken over de werking van de vaccins. Zo zijn er die graag kinderen willen krijgen en bang zijn dat het vaccin daar schadelijk voor is. Er zijn er ook die denken dat Bill Gates een chip in het vaccin hebben gestopt en dat hij ons nu kan volgen. Er zijn ook mensen die gevaccineerd zijn, op leeftijd, misschien een onderliggende ziekte hebben die in aanmerking komen voor zo'n boosterprik maar daar nu wel over twijfelen omdat bijna niemand in de derde wereld al gevaccineerd is. Over de mondkaojes hetzelfde verhaal. Sommigen vinden dragen van een mondkapje geen enkel probleem, terwijl anderen er alles aan doen om te ontkennen dat het helpt en gaan soms zelfs zo ver dat ze verbaal agressief zijn naar degene die zo'n mondkapje dragen. Als over alles goed is nagedacht, is daar natuurlijk niets mis mee. 

Onze premier heeft het vaak over ons gedrag, over gezond verstand. Want als op basis van gezond verstand keuzes worden gemaakt is dat fantastisch. Op zich dus niks mis mee, alleen tijdens deze pandemie blijkt dat dit gezonde verstand soms ver te zoeken is. Het moment dat het kabinet het thuiswerkadvies los liet stonden er weer files op de snelweg en liepen de kantoren weer vol. Er was niemand die dacht, is dit verstandig, wat zouden de risico's op besmettingen zijn. Iedereen dacht, ik ben gevaccineerd, mij kan niets gebeuren. Dat die vaccins niet 100% bescherming bieden was bekend maar hadden wij even niet meegekregen. Inmiddels lopen de ziekenhuizen weer vol, weigeren ziekenhuizen nog langer de reguliere zorg af te schalen omdat hier ook vreselijke grote gezondheidsrisico's aanzitten. In Limburg kennen ziekenhuizen al een opname stop en ook het verplaatsen van zieken naar Duitsland is geen optie meer omdat men in Duitsland inmiddels tegen dezelfde problemen oploopt. De besmettingscijfers lopen gierend uit te klauwen. Vrijdag hebben wij dan weer de zoveelste persconferentie. Dat is goed nieuws voor al die Carnavalsvierders in Noord Brabant. Die kunnen vanavond nog even helemaal los gaan. Wat was er twee jaar ook al weer ná de carnaval? 

Cruciale beroepen

Eerlijk is eerlijk, ik had nog niet veel nagedacht over wat nu cruciale beroepen zijn en wat niet. Sterker nog, toen ik enkele jaren geleden mij midden in een reorganisatie bevond en de directeur mij vroeg of zij ook zonder mij zouden kunnen heb ik volmondig ja gezegd. Ik vind mij zelf niet onmisbaar. Aandacht voor de arbeidsomstandigheden kan je, zo vond ik, kan je prima organiseren zonder dat je ergens in de organisatie iemand hebt die overal op let. Ik heb eigenlijk best wel moeite met mensen die zich zelf enorm belangrijk vinden. Draait het dan alleen om jou, denk ik dan. In die zin vond ik de afgelopen weken de manier waarop Mark Rutte de rol van de premier van ons land invulde heel prettig. Hij had de eindverantwoordelijkheid voor het reilen en zeilen van ons land in de Corona crisis, maar  hij wees er continu op dat hij dit niet alleen deed en dat hij zich liet adviseren door derden. Zelf de premier van ons land kan het niet alleen.

De kroegen waren gesloten, de restaurant waren dicht en ook een filmpje zat er even niet in. Hoewel er best mensen zullen zijn die dit alles vreselijk gemist hebben, kwamen wij de dagen best door. Ook werden alle sportcompetities gestopt. Wat iedereen van afstand al zag aankomen, maar waar de KNVB en veel supporters niet aan wilde geloven, de eredivisie en de eerste divisie van het betaald voetbal werden gestaakt. Het was leiden in last, maar ook daar kwam iedereen wel over heen. Natuurlijk bewegen is enorm belangrijk en ja, een goede basis gezondheid is zeker in deze Corona crisis letterlijk van levens belang. Sport gaat echter over meer dan de competitie. Sport gaat vooral over bewegen en juist bewegen is gezond. Mensen die beweren dat het volk niets anders wil dan brood en spelen hebben de afgelopen eeuwen iets gemist. De scholen gingen dicht maar ook zonder onderwijs konden wij niet. Het afval zo maar aan de wegzetten is wat gebeurde maar het gewoon maar laten staan? Ook de vuilnisman bleek van levensbelang. In een wereld waar hygiëne plots niet meer overdreven, maar bittere noodzaak bleek, was ook de interieurverzorgster cruciaal. De boeren kregen tot voor heel kort overal de schuld van, maar wij kunnen niet zonder eten en ook de bakker, het wordt wat lastig. Het is moeilijk te verkroppen maar de grootgrutter uit Zaandam, wij kunnen niet zonder. Ik kan best zonder de kroeg. Ik kan zonder alcohol, maar een gewoon ontbijt.

Als alles achter de rug is, zou alles dan anders zijn? Zouden dan verpleegkundigen de belangrijkste beroepsgroep zijn? Zouden wij dan minder consumeren? Zouden boeren dan niet meer de paria zijn van de samenleving. Zouden verpleegkundige en verzorgende dan een goed salaris krijgen, zodat zij niet op de knieën hoeven voor een gratis reisje van de KLM? Zouden wij, als alles achter de rug is, alles samen doen, in plaats van alleen voor jezelf kiezen?

Egoïsme

Soms zijn er van die dagen dat ik heel verdrietig wordt.Verdrietig om zo veel egoïsme. Als mensen nu iets roepen omdat men gewoon niet beter weet oké, maar als het egoïsme omgeven wordt door echte non argumenten, als men er werkelijk van alles bij haalt om het eigen egoïsme ter verbergen, dan word ik daar niet eens meer boos over. Daar word ik echt verdrietig van. Ik heb het dan over de nieuwe Donorwet. De onzin die op social media over ons heel gerold wordt. De diep paranoïde reacties, alsof de overheid onze lichamen zou kapen, het is bizar. In een echt oprecht serieuze reactie wordt hier dan aan toegevoegd dat in de huidige regering nog fatsoenlijke mensen zitten. Mensen die nog wel te vertrouwen zijn, maar stel dat er ook iemand als Trump komt.... volgt er dan uiterst serieus.

De uurtje factuurtje fabriek

Niet zo heel lang geleden had ik een oriënterend gesprek. Ik ben op zoek naar een nieuwe uitdaging, een nieuwe baan. Het bedrijf was op zoek naar consultants, naar nieuwe arbo adviseurs. Behalve de inhoudelijke kennis van de materie, werd ook commerciële ervaring gevraagd. Nu heb ik daar geen ervaring mee en eerlijk gezegd past het ook niet bij mij. Soms vind ik het belangrijker dat iets gebeurd, dat er aandacht voor is dan dat ik daar dan zo nodig geld voor moet krijgen. Mijn gesprekspartners benoemde het bedrijf 'een uurtje-factuurtje-fabriek'. Ik was een soort Sinterklaas, een dief van mijn eigen portemonnee. Ik deed soms dingen voor niets, omdat ik belangrijker vond dat er aandacht voor was dan dat ik er nu zo nodig iets mee wilde verdienen. Ik had hier iets te leren. Terug naar huis, wat een flinke rit was, vroeg ik mij af of ik dit wel wilde leren. Er was echter nog iets anders wat ik mij afvroeg. Was deze voortdurende afhankelijk niet strijdig met met de eigen verantwoordelijk die medewerkers, werkgevers zouden moeten dragen voor de eigen veiligheid, de eigen arbeidsomstandigheden? Natuurlijk is het heerlijk als je als bedrijf, bij elk nieuw risico daar weer een passende oplossing, scholing of advies traject in de aanbieding heb. Loop je echter niet de kans dat bedrijven door deze voortdurende afhankelijk de oplossing altijd extern zoeken, zonder zelf na te denken over de veiligheid en de gezondheid van haar personeel?

Willen wij veranderingen realiseren zullen wij ons moeten realiseren dat er ook iets te veranderen is. Als er continu iemand is die tegen mij zegt, dat er altijd hulp beschikbaar is, dan zal ik zelf niet harder gaan lopen. Ik zal pas in beweging komen als ik mij realiseer dat ik iets moet veranderen maar dat de hulp ook niet direct oproepbaar is. Willen wij werken aan veiligheid op de werkvloer, binnen bedrijven en organisaties, zal het wel eens zo kunnen zijn dat wij mensen weer zelf verantwoordelijk moeten maken. Om maar een vergelijking te maken, ook ouder zal zijn puberende zoon op enig moment los moeten laten om op die manier, om hem met vallen en opstaan tot een evenwichtige volwassene te laten opgroeien. Wij zouden ons meer moeten richten op de basis, op de roots. Wij zouden ons moeten richten op de aandacht voor het thema veiligheid in de beroepsopleidingen, in het onderwijs. Om daarna vol vertrouwen los te kunnen laten.

Nieuwe uitdagingen

De gezondheidszorgsector is aan het veranderen. Dat is niet altijd verkeerd, soms leidt dit tot beter nadenken over de kwaliteit van zorg. Soms ook is de markt doorgeschoten en leidt dit tot verschraling van de zorg op een wijze die mensonterend is. Natuurlijk kan je de zorg organiseren met minder of wellicht zelfs zonder managers. Ook adviseurs, dat kan best wat minder. Laten we het over de zorg hebben, terug naar de basis. Als wij managers afschaffen, adviseurs aan de kant schuiven, ontstaat er een gat, dat door de werkvloer ingevuld zal moeten worden. Dit is niet één op één mogelijk. Een verpleegkundige is opgeleid om te verplegen. Een verpleegkundige heeft in zijn opleiding niet iets geleerd over werving en selectie, heeft niet iets geleerd over brandveiligheid en fysieke belastend werk, dat deed je gewoon.

Trump

Donald Trump is gekozen tot president van de Verenigde Staten. De wereld weet even niet hoe ze het hebben. Hoe kon dit nu gebeuren? Hoe kon een zich zelf respecterend volk de lokale dorpsgek tot president kiezen? Donald Trump de man die een muur op de grens met Mexico wil bouwen. De man die alle moslims over een kam scheert en wegzet als misdadigers. De man ook die vrouwen als lustobject ziet. Een man die de opwarming van de aarde, anno 2016, nog als een leugen ziet. Een multimiljonair die zo narcistisch is dat zijn naam bovenop al zijn gebouwen staat. De man die belastingontduiking tot een basisvaardigheid heeft ontwikkeld. Natuurlijk is het kiessysteem debet aan zijn verkiezing. Natuurlijk behaalde Clinton effectief meer stemmen en natuurlijk was de timing van het heronderzoek van de FBI op z'n minst opmerkelijk, maar dan nog. Achteraf klagen over het systeem en over de FBI is mosterd na de maaltijd. Dan had je moeten realiseren toen het nog kon.

Jezelf overbodig maken

"Voor creativiteit en vernieuwing heb je mensen nodig die geloven in groei, mensen met een groei mindset," aldus een HRM manager recent op Twitter. Nu wordt van mij gezegd dat ik een groei mindset heb, een blik voorbij de horizon heb, iemand die buiten de kaders kan denken. Vanuit die scoop kan ik de organisatie ook zien, zonder mij. Ik ben niet onmisbaar en volgens mij is niemand onmisbaar. In dat misbaar zijn zit ook mijn overtuiging dat mensen zelf verantwoordelijk zijn voor hun eigen proces. Veranderingen zullen ook pas dan beklijven, als iedereen verantwoordelijkheid neemt voor die verandering, als iedereen er ook werkelijk in geloofd. Opgelegde veranderingen, top-down besluitvorming, zijn gedoemd, vroeg of laat te mislukken.

Kunstgras

Vlak voor het uitbreken van de Tweede Wereld Oorlog adviseerde onze toenmalige premier, Henrik Colijn ons om maar rustig te gaan slapen. Wij moesten ons niet ongerust maken. De rest in geschiedenis.

De uitzending van Zembla, over de risico´s van het sporten op kunstgras, heeft het nodige stof doen opwaaien. Ouders willen plots hun kind niet meer op kunstgras laten voetballen, verenigingen trainen en spelen niet langer op kunstgras. Verenigingen die geen kunstgrasvelden hebben kunnen de aanvraag van buurtverenigingen, die de jeugd in ieder geval tijdens de trainingen, op normaal gras willen laten trainen, amper aan. Minister Schippers wist van niets. Ook zij had de aflevering gezien en was evenzeer een bezorgde moeder. In haar rol als moeder gaf ze onder tussen wel aan dat het sporten op kunstgras vergeleken kon worden met barbecueën, waarbij de BBQ toch echt een stuk gevaarlijker was dan het sporten op kunstgras. Jan Dirk van der Zee, de directeur amateur voetbal van de KNVB, vergeleek de ophef, in het kader van damage control, met de roddels die in een doorsnee Friese kroeg over tafel gaan. Eigenlijk niets aan de hand. Ondertussen blijkt dat de KNVB zelf op haar eigen velden geen rubbergranulaat infill heeft en gaat Ajax de velden op De Toekomst vervangen. Deze beursgenoteerde BVO neemt geen risico's.  Ook komt het RIVM in tussen met aanvullende adviezen: