POP

Op mijn allereerste vakantiedag ben ik er maar eens voor gaan zitten, de vragenlijst naar succesfactoren in sport en werk. Een vragenlijst waarbij de relatie werd gelegd tussen sport en werk. Het idee hierachter is, de vraag wat wij ons dagelijks werk kunnen leren van de sport. In mijn overtuiging meer dan wij op het eerste gezicht denken. Toch kijken wij zelden over onze muurtjes, sportverenigingen blijven eilanden bestuurt door hobbyisten en bedrijven blijven niet te nemen bastions, met bestuurders die elkaar elkaar de ene bonus na de andere bonus cadeau doen. De bewoners van deze eilanden, deze kastelen van wellust, zijn vooral naar binnen gericht, ook al doet de motivatie tot het verstrekken van de bonussen anders doen geloven.

De eilandraad heeft als doel het eiland zo goed mogelijk te besturen, waarbij het hogere doel vaak geformuleerd wordt als het aanbieden van sportactiviteiten voor alle bewoners van het eiland. Met andere woorden, voor elke eilandbewoner wat wils. Het toverwoord dat de eilandraad hier tegenwoordig vaak bij gebruikt is talentontwikkeling. Talentontwikkeling staat voor het ontwikkelen van een ieders talenten. Er vanuit gaand dat iedereen bepaalde talenten heeft, dienen deze talenten ondekt en ontplooid te worden. Wie kan daar nu op tegen zijn? De eilandraad hanteert echter een dubbele agenda. Onder de noemer talentontwikkeling struinen ze het hele eiland af, op zoek naar talentvolle sporters, talentvolle roeiers. De achterliggende gedachte achter talentontwikkeling is niet het aanbieden van sportactiviteiten aan alle bewoners van het eiland. De achterliggende gedachte is de Nations Cup, de roeiwedstrijd tussen de eilanden, ieder tweede week van juli. Er wordt niet gevraagd wil jij wel die wedstrijd roeien, er wordt niet eens gevraagd of iemand überhaupt kan roeien, nee er wordt gekeken naar iemands fysieke kenmerken. Pas je bij wijze van spreken in de boot, dan leren ze je wel roeien. Dat is talentontwikkeling. Menig roeier is zo in de boot genomen.

Binnen bedrijven, binnen de Bastions gaat het al niet anders. Bedrijven moeten winst maken, steeds meer verkopen. Expansiedrift zijn Bastions niet vreemd. De ridders van de ronde tafel willen meer, steeds meer. Om te voorkomen dat een ridder het bastion verlaat schuiven de ridders elkaar soms flinke bedragen toe. De concurrentie is moordend. Ook binnen het bastion wordt aan talentontwikkeling gedaan. De juiste man of vrouw op de juiste plaats. POP gesprekken worden ingezet om talenten zichtbaar te maken en mocht iemand bepaalde scholing of ervaring missen, dan voorziet het persoonlijk opleidingsplan hierin. POP's leiden naar functies binnen het Bastion, op zoek naar de juiste kok, de juiste poortwachter, zeg maar.

Nieuw in het jargon is positief coachen. De focus op de positieve aspecten, de dingen die goed gaan. De focus op het proces, in plaats van op het product. De achterliggende gedachte hierbij is wellicht ook talentontwikkeling. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat het pedagogisch leerklimaat bepalend is voor de keuze, gaat men door in de gekozen sport of haakt men af. Met andere woorden, maar dat was oud nieuws, kent het eiland een autoritair bestuur, waarbij het bestuur wel weet hoe de bewoners zich het beste kunnen gedragen, waarbij men zich niets gelegen laat liggen aan de wensen en de dromen van de bewoners, is de neiging om het eiland of het bastion te ontvluchten groot. Mensen moet het idee hebben dat zij er toe doen, dat wat zij doen de moeite waard is. Ook blijkt, uit onderzoek, dat wil je kampioen, wil je de beste worden, je het er niet over moet hebben. "Ga je voor het resultaat, dan vergeet je hoe het uitgevoerd moet worden," zij een beroemd amazone ooit. De eilandraad heeft het formeel ook niet over de roeiwedstrijd, laat staan over de verborgenwens om dan ook kampioen te worden. De focus is gericht op positieve feedback. Positief coachen is niet iets voor bange mensen; het is altijd goed, maar het kan wel altijd beter.

In het Bastion heeft men ook het licht gezien, er wordt positief gecoacht. Met de medewerkers wordt een POP gemaakt, er moet gewerkt worden aan de persoonlijke ontwikkeling. De focus ligt niet meer op de winst, op het product, maar op het proces. Met andere woorden, hoe realiseren wij de winst. De POP richt zich veelal op de interne doorstroming, de beste kok in de keuken en de beste poortwachter aan de poort. Wat voor belang heeft een bedrijf om iemand te ondersteunen, zo nodig zelfs te scholen om werkzaamheden te verrichten buiten de poort, wellicht zelfs bij de concurrent? De ridder van de ronde tafel, richten hun blik naar binnen. In naam zijn wij positief aan het coachen, maar de deadlines moeten gehaald worden, de targets blijven de targets. Ook op het eiland ziet de eilandraad geen meerwaarde in iemand die volleybal een leuke sport vindt, de beste roeiers moeten in de boot, de weg er naar toe is strak omschreven. Overal zijn functiebeschrijvingen voor, iedereen moet tot op detail weten wat er moet gebeuren en hoe men afgerekend wordt. Weg is de creativiteit.

Terug naar de werkelijkheid. Ooit hoorde ik iemand zeggen dat, wil je de beste zijn, je anders moet zijn dan de anderen. Kopieermachines lopen altijd achter op de bedenker van het origineel. Uit het eerder genoemde onderzoek, bleek dat sporters die aan een teamsport deden, vaak stopte met sport, op het moment dat ze stopte met hun eigen sport. Sporters die een meer individuele sport deden, stapte op het moment dat ze met hun eigen sport stopte, vaak over naar een andere sport. Van belang was de mate waarin wij als trainers er in slagen om ook binnen een teamsport, de vooruitgang individueel te maken. Hier komt de POP weer terug. Een POP maakt het leerproces individueel, niet de concurrentie met de ander, maar slechts jezelf verbeteren is van belang. Alleen zou de POP zich écht moeten richten op het individu, op wat de diepere drijfveren van iemand zijn, in plaats van wat het achterliggende doel van het bedrijf, de sportvereniging is. Iemand kan dus ook bewust voor recreatie- of breedtesport kiezen, ook dat is een legitieme keuze. Hoe talentvol iemand ook mogelijk zou kunnen zijn. Ook binnen bedrijven zou het heel goed kunnen zijn dat iemand het beste tot zijn recht komt bij een andere werkgever, in een andere omgeving. Het zou zelfs kunnen zijn dat iemand voor een bedrijf of binnen een sportvereniging heel goed tot zijn recht komt en voor het bedrijf of voor de vereniging zeer waardevol zou kunnen zijn, als hij afwijkt van de geldende norm binnen het bedrijf of binnen de sportvereniging. Kortom, veel creatief, wees vernieuwend en prop mensen niet in een keurslijf van het bedrijf- of van een sportvereniging. Durf over je muurtje heen te kijken, durf buiten de kaders te denken.