Overbodig

De zorg staat onder spanning. De zorg moet goedkoper, elke euro die je te veel uitgeeft aan de zorg voor de ander is er één te veel. Dit is het adagium als je de zorg over laat aan de markt. De zorg is natuurlijk over gereguleerd en managers, de mensen die alles altijd beter wisten, zijn in wezen overbodig. De nieuwe manager is iemand die zich zelf overbodig maakt. De sleutel het succes van Buurtzorg zijn de lage overheadkosten. De teams organiseren zich zelf. De taken die niet tot de directe zorgverlening behoren worden onder de medewerkers verdeeld.  Voor creativiteit en vernieuwing  heb je mensen nodig die geloven in groei. Mensen met een groeimindset. Organisatie die willen veranderen, hebben dus mensen nodig met een groeimindset, die zich zelf overbodig maken. Veranderen is niet eenvoudig. Veranderen is loslaten, is vertrouwen hebben op de toekomst. Mensen streven toch vaak naar veiligheid, naar zekerheid.

Het principe van de celdeling

Niet alleen de Republikeinen hebben moeite met hun presidentskandidaat. Uit contacten met familie in de Verenigde Staten bleek dat ook de conservatief Christelijk Democraten een probleem hebben met hun kandidaat. De republikeinen hebben moeite met Trump's economische ideeën als ook het feit dat Trump enkele waarden waar de Verenigde Staten voor staat in de uitverkoop doet. Clinton daarin tegen is de eerste democratische presidentskandidaat die niet Christelijk genoeg zou zijn. De Amerikanen zitten met een probleem. Een achternicht schreef mij afgelopen week de volgende woorden:

"It is the hardest part about being a Christian who is also a conservative Democrat in America. Being on staff at the church, I try to be careful, but I know that most don't have the same political views as me. They think Hillary Clinton is evil, and that Barack Obama is evil and Muslim."

Net als bij Wilders lijkt de aanhang van Trump te groeien naar mate hij negatiever in het nieuws komt. Net als in ons land weet Clinton het antwoord op al die negativiteit niet te vinden en verviel zij, tot gisteren, in het geven van uiterst gedetailleerde inhoudelijke antwoorden. Antwoorden waar ook de onderkant van haar eigen achterban niets van begreep. Waar wij in ons land nog kunnen kiezen uit meerdere partijen kunnen de Amerikanen bij de presidentsverkiezingen uiteindelijk maar kiezen uit twee mensen van twee partijen. Af en toe wil zich nog een onafhankelijke kandidaat melden in de strijd, maar veelal zal het gaan om twee mensen die beide een partij vertegenwoordigen. In Amerika ben je of Democraat of Republikein. Of je bent voor, of je bent tegen. Na de aanslagen op 9/11 zei Bush het ook letterlijk: 'You're either with us, or against us!' Dit was de wereld waarin hij was groot gebracht en dit was het beeld dat hij de wereld oplegde. Er was geen ruimte voor iets anders.

In werkelijkheid is de wereld, ook in de VS, niet zwart wit. De problemen waar conservatief Christen democraten in de VS tegen aanlopen is hier een voorbeeld was. De nuance is echter zoek. Misschien is nuance in een en zich steeds verder globaliserende samenleving iets te veel gevraagd. Misschien hebben wij het nodig, door zwart wit te denken, om overzicht te scheppen in de chaos? Misschien is een wereldbeeld waarin je voor of tegen bent wel zo makkelijk? Ik merk dat de moeite die ik heb met de polarisatie, de laatste tijd een terugkerend thema is voor mij. De afstand tussen voren en tegen wordt steeds groter. Zo groot dat het bijna niet meer te overbruggen lijkt. Wij weten elkaar, op menselijk niveau, niet meer te vinden.

Onze wereld wordt, figuurlijk gezien, ook steeds groter. Wij moeten de grote problemen ook wereldwijd oplossen, anders zou het niet lukken. Hier zit een kern van waarheid in. Een probleem als het broeikaseffect is niet op te lossen als wij dat niet allemaal doen. Een probleem als terrorisme lijkt ook wereldwijd opgelost te moeten worden. Opvallend aan alleen al deze twee knelpunten is dat wij het niet gezamenlijk oplossen. Elke speler op het wereldveld heeft zijn eigen agenda en op een of andere manier weten zij niet tot elkaar te komen. Wellicht is het veld te groot? Weten wij te weinig van de ander om ook werkelijk tot elkaar te komen?

100.000 miljard cellen

Ons lichaam bestaat uit ongeveer 100.000 miljard cellen. Elk menselijk wezen is voorgekomen uit één cel! Deze cel splitst zich niet in nieuwe onafhankelijke organismen, maar splitst het zich om een embryo te vormen. Wij gaan als mens dus, via celdeling, van 1 naar ruim 100.000 miljard cellen. Elke cel is opgebouwd uit dezelfde delen, waaronder een celkern en een celmembraan. In een cel vinden wij verder het DNA terug. Cellen zijn redelijk zelfvoorzienend. Bij iedere celdeling, als er een cel bijkomt, zal deze weer bestaan uit dezelfde onderdelen. Nu kan er, door invloeden van buitenaf, sprake zijn van een probleem in de communicatie tussen de cellen, de celgroei waarbij de besturing van de cellen wordt verstoord. Als gevolg hiervan kan er sprake zijn van een verzwakking van het immuunsysteem. Wij zijn ziek.

Als wij het principe van de celdeling nu eens toepassen op ons systeem. In plaats van een ongebreidelde schaalvergroting waarbij wij vergeten te denken aan ons DNA, vergeten hoe belangrijk de celkern is. Telkens als er een cel bijkomt, regelen wij eerst deze onderscheidende onderdelen. Nu bestaat ons lichaam,uit 100.000 miljard cellen. Wij groeien uit tot een volgroeid mens. Wij zijn geen eencellige wezens. Om te groeien deelt een cel zich. Wij zijn een optelsom van miljarden cellen. Dit zou, als wij dit vertalen naar de wereld waarin wij leven, pleiten voor een schaalverkleining in plaats van een schaalvergroting. Een schaalverkleining waarin het doel is te komen tot een volwassen lichaam. Dit geldt voor onderwijs, voor de zorg maar ook voor zoiets als bijvoorbeeld Europa.

Binnen ons lichaam is ruimte voor een enorme diversiteit. Als wij het principe van de celdeling toepassen op onze wereld is er ook meer ruimte voor diversiteit. Het principe van de celdeling zal ook leiden tot een andere manier van communiceren. Wij staan dichterbij elkaar, zullen elkaar beter begrijpen.


Eencellig

Onze huidige maatschappij leidt er toe dat mensen in het geheel geen schaalvergroting willen. Zij willen het liefst als eencelligen voort blijven leven. Zij zijn ook niet in staat te delen. Dit leidt niet tot een verbetering van de wereld waarin wij leven. Laten wij, met inachtneming van het feit dat er ook mensen zijn die geen veranderingen willen, nadenken over een maatschappij waarin iedereen welkom is, waarin iedereen gelukkig is. Het zou zo de moeite waard zijn. Ik geloof hier wel in!






Meer lezen?

Het principe van de celdeling in praktijk

Dyslektisch

In onze talige samenleving ben je behoorlijk gehandicapt als je dyslectisch bent. Je bent het speerpunt van spot. In social media, als Twitter en Facebook word je bijkans dood gegooid met zogenaamde ‘taalvoutjes’. Taalextremisten terroriseren ons met opmerkingen hoe het anders moet, hoe het vooral beter moet. Officiële stukken moeten foutloos gespeld worden anders snapt de lezer er niets van. Soms ook wordt gesteld dat een stuk tekst met spelfouten slordig staat. Het zou iets zeggen over de schrijver. Een slordige schrijver levert teksten vol fouten.

Trauma met terugwerkende kracht

     'Bij me komen!', schreeuwt de juf,'en neem je rekenboek mee'.
Ik kijk de juf verschikt aan.
     'Ja, jij, hierkomen', gaat ze kwaad verder.
Ik pak mij rekenboek en loop schoorvoetend tussen de tafeltjes door naar voren. Met een klap smijt de juf een schriftje voor mij neus.
    'Wat ben jij een dom uilskuiken', bijt ze me toe. 'Kan jij nou helemaal niets? Waar moet dit eindigen?', vraagt ze met een blik van walging.
Ik durf haar niet te kijken. Met het hoofd gebogen, kijk ik juffrouw Bakker angstig aan.
    'Kijk me aan, als ik tegen je praat!', schreeuwt ze. 'Wat ga je hier nu aan doen?', vraagt ze.
    'Ik weet het niet juf', zeg ik.
   
'Dat dacht ik al. Wat weet jij nu eigenlijk wel?', vraagt ze.

Bedachtzaam sla ik het schriftje dicht. Ik zit weer gewoon op de bank, voor de televisie. Het acht-uur journaal is net voorbij. Ik kijk nog eens op de voorkant van het schriftje. Klas 4, lees ik. Klas 4, hoe oud was ik toen eigenlijk? Wat een manier op met kinderen om te gaan. Wie was dat, mevrouw Bakker? Waarom deed ze zo? Allemaal vragen schieten door m'n hoofd. Waarschijnlijk leeft ze niet eens meer, zit ik me te bedenken.
    'Waar zit je aan te denken?', vraagt mijn vrouw.
    'Oooh, niets, gewoon aan die goede oude tijd. Die tijd die nooit meer terugkomt', zeg ik en schenk      nog eens een kopje koffie in.

POP

Op mijn allereerste vakantiedag ben ik er maar eens voor gaan zitten, de vragenlijst naar succesfactoren in sport en werk. Een vragenlijst waarbij de relatie werd gelegd tussen sport en werk. Het idee hierachter is, de vraag wat wij ons dagelijks werk kunnen leren van de sport. In mijn overtuiging meer dan wij op het eerste gezicht denken. Toch kijken wij zelden over onze muurtjes, sportverenigingen blijven eilanden bestuurt door hobbyisten en bedrijven blijven niet te nemen bastions, met bestuurders die elkaar elkaar de ene bonus na de andere bonus cadeau doen. De bewoners van deze eilanden, deze kastelen van wellust, zijn vooral naar binnen gericht, ook al doet de motivatie tot het verstrekken van de bonussen anders doen geloven.

De eilandraad heeft als doel het eiland zo goed mogelijk te besturen, waarbij het hogere doel vaak geformuleerd wordt als het aanbieden van sportactiviteiten voor alle bewoners van het eiland. Met andere woorden, voor elke eilandbewoner wat wils. Het toverwoord dat de eilandraad hier tegenwoordig vaak bij gebruikt is talentontwikkeling. Talentontwikkeling staat voor het ontwikkelen van een ieders talenten. Er vanuit gaand dat iedereen bepaalde talenten heeft, dienen deze talenten ondekt en ontplooid te worden. Wie kan daar nu op tegen zijn? De eilandraad hanteert echter een dubbele agenda. Onder de noemer talentontwikkeling struinen ze het hele eiland af, op zoek naar talentvolle sporters, talentvolle roeiers. De achterliggende gedachte achter talentontwikkeling is niet het aanbieden van sportactiviteiten aan alle bewoners van het eiland. De achterliggende gedachte is de Nations Cup, de roeiwedstrijd tussen de eilanden, ieder tweede week van juli. Er wordt niet gevraagd wil jij wel die wedstrijd roeien, er wordt niet eens gevraagd of iemand überhaupt kan roeien, nee er wordt gekeken naar iemands fysieke kenmerken. Pas je bij wijze van spreken in de boot, dan leren ze je wel roeien. Dat is talentontwikkeling. Menig roeier is zo in de boot genomen.